Wat een overweldigend tafereel: mensen zitten samen in een huis, vanuit de hemel klinkt een ruisen zoals van een geweldig gedreven ademen. Dat vult heel het huis. En dan… tongen laten zich aan hen zien, tongen als van vuur, die zich verdelen en zich neerzetten op elk van hen. De mensen staan in brand. Nu niet negatief, maar positief. Ze worden vervuld van de Heilige Geest. Met andere woorden, ze ontvangen een nieuwe tong. In het Grieks, zoals in het Frans, heb je hetzelfde woord voor tong en taal. Een nieuwe tong. Niet meer die oude giftige taal, de gladde tong, de dubbelzinnige woorden, de tong als een scheermes, de taal van leugen en onrecht, die mensen vernietigt. Neen, ze krijgen een nieuwe tong en spreken de taal van de boodschap die Jezus hen heeft nagelaten. Die boodschap van liefde en van Godsvertrouwen is universeel. In welke taal je ze ook uitspreekt. We hebben de nationaliteiten uit die dagen horen opsommen. Je verstaat de boodschap, of je wil ze niet verstaan, in elke taal. Spreken in talen is dus geen abracadabra, het zijn geen vreemde, onverstaanbare woorden. Dat spreken is integendeel de begrijpelijke taal van Gods liefde.
In onze Westerse kerk hebben wij het altijd moeilijk gehad om over de Geest te spreken. Zelfs tot op vandaag denken nogal wat christenen, als ze over de ‘Geest’ horen spreken, aan iets abstracts, aan iets rationeels. Dan hebben ze de Geest voor ogen als de zogenaamde derde persoon van de goddelijke Drievuldigheid, een idee dat men nooit goed heeft uitgelegd aan de gelovigen, en waarover theologen van Oost en West elkaar te vuur en te zwaard hebben bestreden. Welnu, het bekende verhaal van Pinksteren is allesbehalve abstract. Het gaat duidelijk om een lichamelijk gebeuren. Het zit letterlijk dicht op de huid. Begeesterd worden, de Geest ontvangen is – hoe raar dat ook moge klinken – iets zintuiglijks. Hoe is dat te verklaren?
Jezus had aan zijn leerlingen gezegd: jullie hebben gezien hoe ik geleefd heb, hoe ik als het ware zo goed als God zelf ben geweest, op de eerste plaats voor mensen die naar de rand van de samenleving en van de godsdienst waren gedreven. Ik ben als het ware Gods tedere en beminnende lichaam geweest en zo ben ik heel dicht, bijna intiem, bij de mensen gekomen, bij de zieken, de doden, de melaatsen, bij iedereen die uitgestoten is en waar niemand nog iets moet van hebben. Ik heb altijd aan al die mensen gezegd dat God hen nooit laat vallen én zelf heb ik ze ook nooit laten vallen. Dat ik zo gehandeld en gesproken heb, heb ik altijd ervaren als een opdracht van God zelf, die ik mijn Vader noem. Maar er komt een tijd dat ik er niet meer zal zijn. Dan moeten jullie op jullie beurt doen wat ik heb voorgedaan. Je kunt dat echter niet zonder hulp. Mijn Vader zal een Helper sturen, de Heilige Geest. Met wiens kracht jullie ook Gods tedere en beminnende lichaam kunnen zijn. Pinksteren of begeesterd worden is dus lichamelijk, omdat Jezus zo lichamelijk, zo zintuiglijk was in zijn liefdevolle omgang met mensen.
De liturgische traditie heeft dat goed begrepen. Zo heb je het prachtige gregoriaanse pinkster-gezang uit de 12de eeuw, dat op Sinksen als tussenzang gezongen wordt, met als titel: Veni, Sancte Spiritus. Kom, Heilige Geest! Je moet eens luisteren hoe die tekst tegelijk alledaags en onmetelijk diep ingrijpt in ons leven. De Geest wordt eerst aangesproken als Trooster van boven in onze droefheid, als degene die onze tranen droogt en Licht is op het moment dat wij niets meer zien. En dan stapelen de poëtische beelden zich op: koelte bij hitte, zoete verkwikking, rust bij het zwoegen, lieve bewoner van onze ziel. Kreupele pogingen om het onzegbare uit te drukken: dat God de Heilige Geest op de meest intieme manier met elk van ons meegaat. Aan die ‘Opperschenker’ wordt gevraagd – concreter kan het niet: was wat vuil is, besproei wat verdord is, genees wat gewond is, maak soepel wat verhard is, verwarm wat koud is, geleid wat verdwaald is. Iedereen van ons kan zelf invullen wat in zijn of haar leven vuil, verdord, gewond, verhard, koud, verdwaald is. Lichamelijk, geestelijk, moreel.
Laten we elkaar een Zalig Pinksterfeest wensen met de bede dat de Geest ons helpe als we met een nieuwe tong de Blijde Boodschap van Jezus verkondigen en in daden omzetten.