Of het kindje geen last had van reflux, of het goed kon inslapen en doorslapen, of de ouders wel in een goede stemming waren om een baby te ontvangen, enz. Allemaal vragen die de hulpeloze ouders in de war brachten. Maar gelukkig was de pastoor in de buurt gebleven en kwam hij uit een zijdeur tevoorschijn. Hij deed een stola om, nam zijn gebedenboek en begon zijn werk te doen. En… de baby zweeg.
Had ik die mensen kunnen helpen? Misschien wel in een andere context maar nu niet, want ik zat in een andere betekeniswereld en hanteerde een ander taalspel met heel andere vragen. De pastoor kon dat wel omdat zowel de ouders als hij in eenzelfde betekeniswereld zaten. Nu moet ik er wel aan toevoegen dat het gezin nog niet aan de buitendeur was of ik hoorde opnieuw een vreselijk gekrijs. Maar ik bedenk dat ook een psychologische aanpak niet altijd zo succesvol is.
Ik moet dikwijls aan dit voorval denken als ik de genezingsverhalen in het evangelie lees. Marcus stelt Jezus voor als een professionele genezer. Hij neemt de man apart, steekt zijn vingers in de oren, hij raakt zijn tong met speeksel aan, begint te grommen en zegt zuchtend: ga open. Een hedendaagse geneesheer had ongetwijfeld een medisch onderzoek gestart, misschien een licht antidepressivum voorgeschreven en logopedie aangeraden, want dat is zijn en onze referentiewereld.
De dove en Jezus zitten echter in een andere en zelfde betekeniswereld en spreken een taal die beiden verstaan. Daardoor kan Jezus iets doen dat de man verlichting geeft. Hij doorbreekt de vreselijke stilte en isolatie waarin die man verkeert. Hij toont empathie en biedt contact aan, en boven alles, Hij verwijst daarbij naar de God van leven en liefde die voorbij alle grenzen en begrenzingen mensen nabij is. Dat is het eigenlijke wonder dat zich hier afspeelt waardoor het leven voor die man er anders begint uit te zien.
Lees je de tekst met een zakelijk hedendaags oog, dan wekt hij alleen maar verbazing, misschien zelfs irritatie. Maar probeer je te begrijpen, dan opent zich een fascinerende wereld. Hoe gingen mensen in die tijd met een handicap om? Hoe slaagden ze er toch in, ook al waren ze medisch machteloos, om iemand te troosten en nabij te zijn? En hoe boeiend is het optreden van Jezus die tegelijk de leefwereld van deze man deelt, in hetzelfde taalspel intreedt maar vanuit zijn diepe verbondenheid met zijn Vader nabijheid en kracht oproept. Is dat niet een wonder, iets dat tot verwondering aanzet en zo een weg opent naar geloven?
Misschien stoort het sommige gelovigen, omdat ik op die manier mijn eigen interpretatie geef van dit verhaal. Want voor een aantal gelovigen zijn deze wonderen juist een bewijs van de Godheid van Jezus die door zo op te treden toont hoe God in staat is om menselijke of aardse wetmatigheden te doorbreken. En dus ook Jezus die ‘zoon van God is’, is tot zo’n optreden in staat. Indien wij echter God zien als macht die boven alle aardse gewoel en tekort staat, dan doen we eigenlijk tekort aan zijn wezenheid en blijven we Hem zien in het verlengde van onze binnenwereldse referenties, Hij is dan een soort van superman. God is echter de Andere, de Liefdevolle die met ons meeleeft en meegaat, maar anders dan wij ons gemakkelijk voorstellen.
Datzelfde geldt voor de persoon van Jezus: indien Hij alleen maar de Godmens is die vanuit een bovennatuurlijke kracht het lot van mensen kan keren, dan houdt elke verwondering op. En dan blijft natuurlijk de pijnlijke vraag waarom Hij niet heel de wereld van ellende had verlost. De verhalen als deze van vandaag nodigen uit om de eigen referentiewereld even los te laten en de fascinerende rijkdom van een totaal andere wereld in te treden. Je ontdekt dan een andere betekenis van wonder waar ons evangelie van doordrongen is en je kan op een nieuwe manier verwonderd worden.
Marcel Braekers OP