Het roept enkele vragen op. Hoe kunnen we verbonden blijven met de wijnstok, wat kunnen we daar positief voor doen? Wat zorgt ervoor dat we de verbinding kwijt raken? En hoe kunnen we ze weer herstellen zodat we niet verdorren?

Misschien ligt het antwoord samengevat in vers 7: “Als jullie in mij blijven en mijn woorden in jullie, kan je vragen wat je wil en het zal gebeuren.” In Jezus blijven is zijn levenswerk voortzetten, zorg dragen voor elkaar en voor wie in nood is. Zijn woorden zijn woorden van barmhartigheid voor wie zich bekeert en zich weer naar het goede richt.

Hoe moeilijk het is, blijkt uit de vele conflicten die tot breuken leiden en tot oorlog. Het speelt zich ook af in de Kerk. Was de eenheid onder de christenen niet een grote bekommernis van de apostel Paulus? Was ze niet een teken waaraan anderen de christenen zouden herkennen?

Verschillen kunnen onverzoenbaar lijken. Ook in de Kerk. Daarom wordt in deze tijd de synode georganiseerd. In zijn retraite voor de synodevaders en -moeders spreekt de Dominicaan Timothy Radcliff hen toe. Hij schetst de angsten van de aanwezigen, de tegenstrijdige verwachtingen. Sommigen vrezen veranderingen in de Kerk, anderen vrezen dat niets zal veranderen. Hij geeft een aantal wegen aan.

Wij hebben helende woorden nodig die de grenzen oversteken die ons van elkaar scheiden: ideologisch links- rechts, cultureel, mannen en vrouwen.

Deze dagen zullen soms pijnlijk zijn, maar als we ons laten leiden door de Geest, zullen dit geboortepijnen zijn van een herboren Kerk.

In deze synode kunnen we het gevoel hebben dat we gesnoeid worden, gesnoeid van illusies en vooroordelen die we hebben over elkaar, gesnoeid van onze trots.

Dan kan er iets nieuws ontstaan, als we ons openen voor elkaar zoals we zijn, in onze kwetsbare menselijkheid…in ons leren liefhebben van hen die we moeilijk vinden.

Dit kan de angst voor elkaar overwinnen. Zo kunnen we elkaars waarheid leren kennen. We leren controle los te laten en de H. Geest aan het werk te laten.

De synode nodigt uit om ook bij onszelf stil te staan. Zijn we als individu en als (kerk)gemeenschap niet vaak bezig met regels, die mensen uitsluiten uit de gemeenschap? Mensen met een andere seksuele geaardheid, mensen uit de echt gescheiden. Laat staan andersgelovigen. Maar zijn we niet allen andersgelovigen? In onze inzet voor mensen in nood, voor mensen die niet meetellen en verdrukt worden, zijn we verbonden met het sap van de wijnstok, met het leven van Jezus. Als hij kritiek had op de religieuze leiding van zijn tijd was dat omdat die regels hanteerden die mensen tekortdeden. Een voorbeeld was het verbieden om zieken te genezen op sabbat. Slaat daar de verdorring niet toe?

De paus toont op zijn manier de weg. In een brief aan vier vrouwen die bezorgd zijn om de eenheid in de Kerk, nodigt hij uit “zich te openen en naar buiten te gaan ‘om onze broeders en zusters te ontmoeten, in het bijzonder diegenen die op de drempels van onze kerkpoorten, op de straten, in de gevangenissen, in de ziekenhuizen, op de pleinen en in de steden te vinden zijn.’ Ik ben ervan overtuigd: daar zal de Heer ons de weg wijzen.”

Overal in de wereld waar conflicten tot oorlog leiden, zijn er mensen die de weg zoeken naar verbinding met de andere kant. Twee treffende voorbeelden in deze tijd. In Israël is er de vereniging Parents Circle- Families Forum. Israëli’s en Palestijnen werken erin samen op weg van verzoening tussen beide volkeren. En in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne zijn er mensen van beide landen die regelmatig samen mediteren en bidden om vrede.

Maar ook in ons persoonlijk en familiaal leven worden we geconfronteerd met grote verschillen. Ze kunnen tot conflicten leiden, breuken en levenslange haat. De verbinding met de wijnstok is dan helemaal verbroken. Het hart is verhard. Maar het kan ook anders.

Een voorbeeld hoe mensen in hun persoonlijk, familiaal leven weer verbinding krijgen met het goede dat vrucht voortbrengt, geeft Christine.

Christine vertelt over Sven, de zoon van haar man, waar ze jaren heeft voor gezorgd. Na zijn middelbare studies loopt het helemaal mis. Hij ligt hele dagen in bed, is ’s nachts weg met vrienden en gebruikt drugs. Gesprekken erover lopen op niets uit en hij liegt voortdurend. Christine kan het niet meer aan. Samen met haar man beslissen ze dat Sven het huis moet verlaten. Haar man blijft regelmatig contact met hem houden. Met haar wil Sven geen contact meer. Hij is kwaad op haar: dat doe je toch niet je kind op straat zetten! Na wat omzwervingen, woont Sven samen met een vriend en volgt hij een opleiding. Op een dag doet hij aan zijn papa een ontroerend verhaal. Een vriend van hem wordt geconfronteerd met een zware zelfmoordpoging van zijn vader. Die wordt kunstmatig in leven gehouden, maar het ziekenhuis gaat de beademing afsluiten. De zoon wordt door het ziekenhuis uitgenodigd om aanwezig te zijn op het ultieme moment dat zijn vader zal sterven. Sven contacteert vier andere vrienden en samen gaan ze rond het bed van de stervende staan. Met de armen over elkaars schouders vormen ze een kring. De vader sterft. De zoon barst in tranen uit. Het leken wel uren dat ze daar samen in stilte hebben afscheid genomen, vertelt Sven aan zijn vader. Tussen Sven en zijn vader stroomt een warme liefde. Ze nemen elkaar stevig vast. Sven voelt zich gewaardeerd door zijn papa en neemt in het gesprek afstand van de moeilijke periode. Hij is niet meer boos op Christine en begrijpt dat ze het niet meer aankon. De papa voelt dat de weg vrij is om samen Kerstmis te vieren en Sven gaat graag op de uitnodiging in.

Christine is ontroerd als ze dit vertelt. “Hij heeft echt wel het hart op de goede plaats,” besluit ze.

Sven dreigde te verdorren. God, de wijnbouwer maakt gebruik van Christine en Svens papa om hem stevig te snoeien door hem het huis uit te zetten. De papa bleef in liefde verbonden. Sven ontwikkelde intussen veel meer autonomie en was daar fier op. Hij ervoer in de vriendschap voor zijn vriend de leven gevende liefde en die liefde stroomde verder naar Christine, die ze op haar beurt ontving. Alle ranken van het gezin waren verbonden met de wijnstok van de liefde.

Lezingen :Hand.9, 26-31 |1 Joh.3, 18-24 |Joh.15, 1-8

Fotocredit - CC