Aswoensdag

Met deze krachtige oproep van de profeet Joël beginnen we onze vasten, een belangrijke tijd van bekering, van opgaan naar het feest van Pasen, maar ook een moeilijke tijd om in onze Westerse cultuur vorm te geven. Heel het volk moet zich reinigen, zegt de profeet. Niet alleen onze kleren of onze handen moeten gereinigd worden, maar ons hart en onze gezindheid. ‘Scheur uw hart en niet uw kleren’. Het scheuren van kleren was een theatraal gebaar om vooral aan anderen te laten zien hoe diep je bent geraakt. Maar zegt Jezus niet net het tegendeel: ‘Als je vast, was dan je gezicht en wrijf je hoofd met olie in, zodat niemand ziet dat je aan het vasten bent.’ Je hart scheuren is een gebaar van deemoedigheid in diep respect voor het leven, voor de aarde en voor allen die worstelen om overeind te blijven. Je hart scheuren is buigen voor de God van gerechtigheid en smeken om zijn kracht die meer kan dan wij zelf kunnen.

Zo’n vasten haalt niet de media, het is voor hen totaal oninteressant.

Daarover moeten we ons dus geen zorgen maken. Belangrijker is de invulling: in het verborgene zich keren tot de God van het leven.

Belangrijk daarbij is voor mij dat die innerlijke omkeer, wil hij tot in ons hart geraken, via ons lichaam gebeurt. Wringt niet daar het schoentje? Sinds wij in onze kerk het vasten zijn gaan reduceren tot aandacht voor sociale wantoestanden en het geven van financiële steun, is men smalend gaan doen over die achterhaalde, toegegeven, soms gekke vastenpraktijken. Ons vasten is daarmee echter voor een groot stuk uitgehold en heeft voor een buitenstaander geen enkel tekenwaarde meer.

Vasten en lichamelijkheid horen echter voor mij onlosmakelijk samen.

Het gaat mij daarbij om veel meer dan een korte lichamelijke zuiveringskuur. Ook dat is goed meegenomen, want zo brengen we ons lichaam in een waakzame, prettige toestand om ons te openen voor het heilige. Vasten en lichamelijkheid hebben een veel diepere band. Het gaat erom ons lichamelijk open te stellen voor het heilige door te buigen, te knielen, het stil te maken en ons te verdiepen in een gebed. Via ons lichaam ondervinden we wat er fout loopt in de wereld: het misbruik van moeder aarde, de ontmenselijking die zovelen moeten ondergaan. Dat alles komt via ons lichaam binnen en vraagt om aandacht.

Het gaat dus om een totale omkeer zowel naar binnen als naar buiten.

In het ritueel van Aswoensdag wordt dat mooi uitgedrukt door het verbranden van de oude palmtakken en het ontvangen van een kruisje met de assen ervan. Door het ritueel willen we opruiming houden met ons indommelend egocentrisch leven en opnieuw in waakzame aandacht zoeken naar een eerlijk levenspatroon.

Copyrights : Lawrence Lew op