Drieëntwingtigste zondag door het jaar

Hebt u wel eens gemerkt hoe ons leven zich vult met dingen die we eigenlijk nooit hadden willen bewaren? Laden vol oude kabels van apparaten die allang weg zijn. Kasten met kleren waarvan we dachten: “Misschien draag ik dit ooit nog.” Telefoons vol screenshots, apps en herinneringen die we nooit meer bekijken. Het leven slibt langzaam dicht. En het is niet alleen zo met spullen. Ook ons hoofd en ons hart kunnen zo voelen: te veel zorgen, te veel plannen, te veel “stel dat’s.” We proberen het allemaal te dragen, maar het maakt ons zwaar, onrustig, onaf.

Het boek Wijsheid is daar heel eerlijk over. Het zegt: “Onze berekeningen zijn onzeker, ons denken schiet tekort… wij begrijpen amper de dingen van deze wereld; hoe zouden we dan het hemelse verstaan?” Met andere woorden: op eigen kracht raken we verstrikt.

We maken alles ingewikkeld, we denken te veel, we steken ons hart te vol.

Maar de tekst laat het daar niet bij. Zij zegt: alleen Gods Geest kan ons verlichten, alleen Zijn wijsheid kan ons bevrijden. Gods Geest is niet zomaar een extraatje in de drukte, maar de grond waarop ons leven rust. De psalmist bidt hetzelfde: “Leer ons onze dagen naar waarde te schatten, en zo te komen tot wijsheid van hart.” Dat is geen sombere gedachte. Het is niet bedoeld om ons bang te maken voor de kortheid van het leven, maar om ons wakker te maken. Elke dag telt, elke keuze weegt mee. Een oude monnik zei ooit: “Houd de dood dagelijks voor ogen, en je leert echt leven.”

Niet om ons te verlammen, maar om onze liefde en ons leven te richten op wat werkelijk waardevol is.

Paulus laat zien hoe dat eruitziet in de praktijk.Hij schrijft aan Filémon over Onesimus, een weggelopen slaaf. Voor de maatschappij was hij waardeloos, voor de wet stond hem straf te wachten. Maar Paulus schrijft: “Ontvang hem terug, niet langer als slaaf, maar als een geliefde broeder.”

Dit is wat er gebeurt als Gods Geest ons hart vrijmaakt: we zien mensen niet langer als dingen, functies of labels, maar als familie.

Paulus dwingt niet, hij appelleert aan de liefde. En misschien vraagt Gods Geest ook aan ons: laat de oude etiketten los, de vooroordelen, de wrok. Maak ruimte voor de nieuwe blik van Christus. En dan gaan we met Jezus mee in het evangelie. Grote groepen volgen Hem. Je kunt je de opwinding voorstellen, de drukte, de sfeer van: “Hier gebeurt iets belangrijks.” Maar Jezus draait zich om en zegt iets dat de menigte stil moet hebben gemaakt: “Wie Mij wil volgen en Mij niet liefheeft boven vader en moeder, vrouw en kinderen, broers en zussen, ja zelfs zijn eigen leven, kan mijn leerling niet zijn.” Het klinkt hard. Maar Hij bedoelt:

probeer Mij niet te volgen met een verdeeld hart.
Zet Mij eerst, en al het andere vindt zijn juiste plaats.

Daarom vertelt Hij ook die kleine gelijkenissen. Eerst over iemand die een toren wil bouwen, dan over een koning die een oorlog moet inschatten. Het gaat niet om berekeningen op papier, maar om eerlijkheid van hart. Jezus zegt eigenlijk: Begin niet zomaar in de opwinding van de massa, maar denk na:

Wil je dit echt? Wil je dit helemaal?

Want ons leven raakt half af omdat we proberen te bouwen op te veel fundamenten tegelijk. Onze harten raken onrustig omdat we gevechten voeren die we nooit kunnen winnen — het vasthouden aan controle, het krampachtig bewaren van bezit, het blijven piekeren over ons imago. Jezus wil ons niet overladen, maar juist verlichten.

Hij vraagt ons los te laten wat bindt, zodat we vrij worden om echt lief te hebben.

Dat loslaten is geen sombere plicht, maar een vreugdevolle bevrijding. "Goed liefhebben”, volgens Augustinus, “betekent het liefhebben van dingen in de juiste volgorde, waarbij God de hoogste plaats inneemt." Dat is de wijsheid die Jezus ons wil schenken: dat gezin, bezit, tijd en relaties allemaal op hun plek vallen wanneer God eerst staat.

En het mooie is: Hij vraagt ons dit niet alleen te doen. Hij zegt niet: “Ruim je leven op, en dan kom Ik misschien wel.” Nee, Hij komt eerst. Hij geeft zijn Geest om ons te leiden, zijn genade om ons te dragen. En bovenal geeft Hij zichzelf — in de Eucharistie. Hier brengen wij ons volle hart, ons rommelige bestaan, onze onafgemaakte plannen. En hier schenkt Hij ons zijn leven in ruil.

Dus misschien, als u deze week uw telefoon opent en verstrikt raakt in al die meldingen, laat het een herinnering zijn: God vraagt u niet alles te dragen. Hij nodigt u uit om lichter te reizen, vrijer te leven, meer lief te hebben.

Want een hart dat ruimte maakt voor Christus, wordt geen bouwwerk dat half af is, maar een huis vol licht, waar anderen de weg naar Hem vinden.