Preek van de Week

Wat is het altijd weer een wonder om in oude teksten zaken te lezen die zo van toepassing zijn in onze tijd. Het is 2500 jaar geleden, net als nu, een turbulente tijd met oorlog en alle bijhorende onzekerheid. Mensen behandelen hun medemens steeds slechter. Het is ieder voor zich. Hele groepen mensen worden weggevoerd. Anderen komen terug. Het veroorzaakt vele spanningen. Zij die terugkomen, worden scheef bekeken. Dat hun ouders werden weggevoerd, was vast en zeker een straf voor wat ze misdeden. Er kan geen andere verklaring zijn en het leidt tot een soort spreekwoord: Als de ouders onrijpe vruchten eten, krijgen de kinderen stompe tanden. De profeet Ezechiël reageert hier fel tegen. Hij laat daarbij God aan het woord: een zoon hoeft niet te boeten voor de zonden van zijn vader en een vader hoeft niet te boeten voor de zonden van zijn zoon.

In de evangelies ontmoeten we net als vandaag, vele nameloze mensen. Ze worden benoemd en enigszins herleid tot hun handicap: een blinde, een dove, een lamme, een kreupele, een bezetene…. Het zijn anoniem gebleven, geschonden mensen, beschadigde lichamen, ….

Waarom hebben de evangelisten hun namen niet doorgegeven? We hebben er enkel het raden naar. Moet hun anonimiteit nog maar eens duidelijk maken dat het werkelijk mensen zijn zonder belang? Mensen die niet meetellen?

“Tegen de avond van die dag zei Hij tegen hen: ‘Laten we naar de overkant gaan.’” Zo vangt het Evangelie van deze zondag aan. De duisternis treedt al in. Dadelijk zien de leerlingen geen hand meer voor ogen. Juist op dat moment nodigt Jezus hen uit om scheep te gaan en koers te zetten naar ‘de overkant’. Om daar te komen moeten zij met hun gammele bootje de golven trotseren. Ze komen terecht in een vreselijke storm. Ze dreigen met man en muis te vergaan. Jezus’ leerlingen staan doodsangsten uit. En Jezus zelf??? Die ligt rustig te slapen op het achterdek…

In mijn werkkamer hangt een prachtige batik-doek van Suzanne Dölker dat ik ooit als geschenk kreeg. Het doek stelt een reuzegrote boom voor met vogels die in de takken nestelen, op de grond allerlei dieren met jongen, en in het centrum een gezin met een klein kindje. Het doek verwijst naar de droom van Ezechiël over de fundamentele groeikracht die de ganse kosmos doordrenkt. De idee dat een onhoudbare kracht de wereld beheerst keert in alle godsdiensten, in de kunst en de filosofie terug. Jacques Hamelinck schreef een dichtbundel met als titel ‘Ranonkel’ waarin hij beschrijft hoe een bijzondere plant de hele wereld gaat overwoekeren en mensen en dieren samen brengt. Spinoza trof zijn Joodse volksgenoten in het hart toen hij de natuur vereenzelvigde met God (Deus sive natura).